Vertolker? Vertaler? Dichter? De klassieken in de woorden van Anton van Wilderode

Samenvatting

Deze bijdrage benadert Van Wilderode als de vertaler van klassieke dichters. Het artikel gaat in chronologische orde in op zijn Vergiliusvertalingen, die naast die van Piet Schrijvers, Ida Gerhardt en Joost van den Vondel gelegd worden. Wat zijn de drijfveren achter de verschillende vertaaltechnieken en hoe verhouden deze zich tot het origineel en vooral tot de eigentijdse poëtica? Op basis hiervan tracht ik Van Wilderodes vertaalhouding te verklaren vanuit zijn activiteiten als leraar Grieks en Latijn. Wat betekent het dat hij de auteur(s) vertaalde die hij in de klas behandelde? Een boeiend vergelijkingspunt hierbij vormt Paul Claes, evenals Van Wilderode dichter, leraar en vertaler. Tot slot komt tevens Van Wilderodes eretitel als de ‘Vlaamse Vergilius’ aan bod. Berust dit op reële verwantschappen in hun werk, zoals vaak beweerd is? Of moeten we hier veeleer een projectie in zien waarbij het niet Van Wilderode is die als Vergilius gezien wordt maar Vergilius die als een Van Wilderode gelezen wordt?

Abstract

This contribution wants to approach the Flemish poet Anton van Wilderode as a translator of classical poets. It deals with Van Wilderode’s Vergil translations in chronological order, contrasting them with those by Piet Schrijvers, Ida Gerhardt and Joost van den Vondel. What are the motives behind the different translation techniques and how do they relate to the original and to contemporaneous poetics? Taking these questions as a starting point, the article attempts to explain Van Wilderode’s attitude as a translator against the background of his activities as a teacher of Latin and Greek. What does it imply that he translated the same poets he was teaching in class? A fine comparison can be made with Paul Claes who is/was just as Van Wilderode poet,
teacher and translator. I conclude with a brief consideration on Van Wilderode’s honorific title as the ‘Flemish Vergil’. It is often said that he got this qualification because of true connections between their poetical work. It seems, however, more based upon a projection that does not see Van Wilderode as a new Vergil but rather Vergil as a Van Wilderode avant la lettre.