Het materiaal-Willems
De eerste systematische dialectenquête van de Nederlanden en aangrenzend Duitsland
Samenvatting
De bedoeling van deze tekst is de informatie die over de dialectenquête van Pieter Willems in de loop van de vorige eeuw en tot nog toe gepubliceerd is, samen te vatten en op een paar toch wel cruciale punten aan te vullen. Een tweede doelstelling is om de aandacht van taalkundigen te vragen voor thema’s uit de historische taalstudie waar het materiaal-Willems, zoals er gewoonlijk naar verwezen wordt, een aanzienlijke en brede kijk op kan geven.
Na een heel summiere levensschets van de initiatiefnemer worden de volgende items behandeld:
- De nagestreefde doelstellingen: onderzoek over de landsgrenzen heen van alle componenten van de Nederfrankische dialecten (in Nederland, Noord-België, Frans-Vlaanderen en het Duitse Rijnland), en de opbouw van een informantenstaal (punt 3.1).
- Informatie over de behandelde lokale dialecten (en moeilijkheden bij de interpretatie daarvan) en een beschrijving van de gepresenteerde vragenlijst (punt 3.2).
- Ten slotte (en vooral): een overzicht van het onderzoek waartoe de materiaalverzameling geleid heeft, van de eerste pogingen van Willems zelf om globaal greep op het materiaal te krijgen, over het intense gebruik dat in de jaren dertig van de 20ste eeuw vooral aan de Nijmeegse universiteit van het materiaal gebruikt is, tot werk dat zich tot in de 21ste eeuw voortzet. Dat overzicht leidt tot een voorzichtig en genuanceerd antwoord op de vraag wat het materiaal kan bijbrengen op gebied van het lexicon, en van de fonologische, morfologische en syntactische taalcomponent (punt 4).
Tot slot verschijnt een nieuw overzicht van de plaatsen waarvoor materiaal aanwezig is. In punt 5 wordt een kort overzicht gegeven van het fysieke wedervaren van de materiaalverzameling (punt 5.1) en van de pogingen om het materiaal voor een ruimer wetenschappelijk publiek toegankelijk te maken (punt 5.2). Ten slotte volgen in 5.3 vier deeltabellen met plaatsen in Nederland, België (met inbegrip van twee Duitstalige plaatsen), Frankrijk en Duitsland (+ Luxenburg).
- Auteurs behouden de auteursrechten en geven het tijdschrift het recht van eerste publicatie van het werk onder een Creative Commons Attribution Licentie die anderen het recht geeft het werk te delen onder vermelding van het auteurschap van het werk en de eerste publicatie in dit tijdschrift.
- Auteurs mogen separate, additionele contractuele overeenkomsten aangaan voor het niet-exclusief distribueren van de door het tijdschrift gepubliceerde versie van het werk (bv. plaatsing in een institutionele repository of publicatie in een boek), onder vermelding van de eerste publicatie in dit tijdschrift.
- Auteurs hebben het recht en worden aangemoedigd om hun werk online beschikbaar te stellen (bv. in institutionele repositories of op hun website) voorafgaand aan en gedurende de inzending, aangezien dat kan leiden tot productieve discussies, sneller en meer citaties van het gepubliceerde werk (Zie The Effect of Open Access).
