René Felix Lissens als literatuurhistoricus

Samenvatting

De gelegenheidstoespraak belicht de betekenis van R.F. Lissens voor de Nederlandse literaire historiografie. Zijn uitgebreid literair-historische werk volgt de evoluties in het vakgebied, maar vertoont ook continuïteit. Lissens hanteert een humanistische visie op de literaire expressie en de esthetische ervaring. Een literair werk verbergt een historisch bepaalde levenshouding die niet exact te duiden is en literatuurgeschiedenis vormt een onderdeel van een brede nationale cultuurgeschiedenis. Die brede cultuurhistorische aanpak combineert Lissens met een precieze kennis van feiten en bronnen, een fijnzinnige lectuur van teksten en genuanceerde evaluatie. Dat resulteert in een synthese van filologische studie, analyse, interpretatie. Zijn bekende handboek De Vlaamse letterkunde van 1780 tot heden (1953¹) plaatst literaire feiten en teksten in het kader van de nationale cultuurgeschiedenis. Dit resulteert in een schets van een Vlaamse, apart van de Nederlandse, literatuurgeschiedenis die start met het eerste teken van een modern Vlaams nationaal volksbewustzijn in 1780. Opvallend is zijn interesse voor de zogenaamde West-Vlaamse school. Niet toevallig staan twee filologisch voorbeeldige edities van brieven van Albrecht Rodenbach en Guido Gezelle op zijn naam.

Abstract

The occasional speech discusses the place of R.F. Lissens in the field of the modern literary historiography of the Netherlands. His works follow the evident evolution of the discipline but show much continuity as well. He honours a humanistic point of view on esthetic creation and operates with a model which places literary works in a broad cultural history, in combination however with an accurate research of facts and a balanced judgement of texts. He aims at a synthesis of philological investigation, interpretation and evaluation. His well-known handbook De Vlaamse letterkunde van 1780 tot heden (1953¹) situates literary facts and figures in a national and cultural history of Flanders, distinguished from the Netherlands or Holland. He uses the first symptom of Flemish national consciousness in 1780 as the starting point. Lissens shows moreover a conspicuous interest in the literary school of West-Flanders. It was no accident that Lissens published exemplary editions of letters of two eminent representatives of this literary school, Albrecht Rodenbach and Guido Gezelle.